To να μαζέψουμε τα χρήματα που κάποτε βλέπαμε τους γονείς μας να βγάζουν από τη δουλειά τους είναι όνειρο θερινής νυκτός.
Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε καλύτερη διαχείριση του προϋπολογισμού μας για να βάλουμε κάποια χρήματα στην άκρη και να κάνουμε – έστω και μερικά – από τα όνειρά μας πραγματικότητα.
Στο κείμενο που ακολουθεί σας δίνουμε μερικές έξυπνες συμβουλές αποταμίευσης που μπορείτε να εφαρμόσετε εύκολα και αποτελεσματικά.
Ο παλιός, αγαπημένος κουμπαράς
Όταν ήμασταν παιδιά οι περισσότεροι είχαμε έναν κουμπαρά γουρουνάκι που οι γονείς μας μάς υποχρέωναν να γεμίζουμε με τα χρήματα που μας έδιναν οι γιαγιάδες στη γιορτή μας. Μπορεί τότε να μη μας άρεσε η ιδέα, αλλά είναι δύσκολο να αμφισβητήσουμε την αποτελεσματικότητά της.
Πάρτε έναν κουμπαρά, λοιπόν. Δεν χρειάζεται να είναι σε σχήμα γουρουνάκι, αρκεί να κάνει τη δουλειά του. Κάθε φορά που εξοικονομείτε χρήματα από μια προσφορά στο σούπερ μάρκετ ή κάθε φορά που φτιάχνετε καφέ στο σπίτι αντί να πάρετε απ’ έξω, βάλτε το ποσό που εξοικονομήσατε στον κουμπαρά.
Στην ίδια λογική, περισσότεροι από έναν κουμπαράδες για βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους ή μακροπρόθεσμους στόχους λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο σε περισσότερα μέτωπα. Φανταστείτε να έχετε έναν κουμπαρά για τα έκτακτα έξοδα του αυτοκινήτου, έναν για τις καλοκαιρινές σας διακοπές, έναν για την ανακαίνιση του μπάνιου, έναν για εκείνο το ταξίδι στο Λονδίνο. Εντάξει, δεν θα γίνουν θαύματα (δυστυχώς τα χρήματα δεν πολλαπλασιάζονται ως δια μαγείας) αλλά μπορεί να βρεθείτε πολύ πιο κοντά στους στόχους σας απ’ ότι φαντάζεστε χωρίς καν να το συνειδητοποιήσετε. Αν τα παραπάνω σχέδια είναι πολύ μεγαλεπήβολα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έναν κουμπαρά για να αγοράσετε καινούρια αθλητικά παπούτσια ή να βγείτε σε ένα ακριβό εστιατόριο στα γενέθλιά σας.
Αν τώρα είστε της άποψης ότι οι κουμπαράδες είναι υπερβολικά ξεπερασμένοι ή ότι ένας κουμπαράς μέσα στο σπίτι απλά σε προκαλεί να τον σπάσεις, τότε έχετε υπόψη σας ότι με τον ίδιο ακριβώς τρόπο λειτουργούν και τα αποταμιευτικά προγράμματα των τραπεζών που σημαίνει ότι μπορείτε να ανοίξετε έναν λογαριασμό αποκλειστικά γι’ αυτόν τον σκοπό. Η δική μας συμβουλή; Αποφύγετε να βγάλετε κάρτα για τον αποταμιευτικό σας λογαριασμό ώστε να κάνετε την ανάληψη χρημάτων όσο το δυνατόν πιο δύσκολη!
Η μέθοδος 50/30/20
Σε αυτή ακριβώς τη λογική του κουμπαρά ανήκει και η μέθοδος 50/30/20 της Αμερικανίδας γερουσιαστή Ελίζαμπεθ Γουόρεν, με την οποία κατανέμετε το πραγματικό σας εισόδημα (αφού αφαιρέσετε την εφορία, δηλαδή) ως εξής:
Αμέσως μόλις πληρωθείτε βάλτε στην άκρη το 50% των χρημάτων σας για τα πάγια έξοδα και τις βασικές σας ανάγκες. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι λογαριασμοί, τα έξοδα του σπιτιού κτλ. Στη συνέχεια, χωρίστε το υπόλοιπο 50% σε δύο τμήματα: 30% και 20%. Το 30% είναι για να πληρώσετε ό,τι περιλαμβάνει ο όρος «επιθυμίες», από βραδινές εξόδους και συνδρομητική τηλεόραση μέχρι κομμωτήριο και γυμναστήριο. Το υπόλοιπο 20% είναι το μηνιαίο ποσό που θα αποταμιεύετε.
Αν η παραπάνω διαδικασία σας φαίνεται περίπλοκη και χρονοβόρα, απλά αποταμιεύστε το 20% του μισθού σας μόλις τον πάρετε στα χέρια σας και φροντίστε να βγάλετε τον μήνα με το υπόλοιπο 80%.
Προσοχή στα τυχερά παιχνίδια και τις επενδύσεις
Έχουμε νεύρα με τους συναδέλφους στο γραφείο, γυρνάμε το βράδυ κουρασμένοι από τη δουλειά, βρίσκουμε τον καινούριο λογαριασμό της ΔΕΗ, πέφτουμε στον καναπέ και ξεκινάμε την γκρίνια με φράσεις όπως: «Έτσι και ήμουνα πλούσιος…», «Αν όμως είχα 1.000.000 ευρώ…» κτλ. Και κάπως έτσι σκέφτεσαι το τζακπότ ή το επόμενο κρυπτονόμισμα που αν σου καθόταν θα είχες το κεφάλι του ήσυχο.
Ναι, μια διαδικτυακή βόλτα στο καζίνο μπορεί να φέρει κέρδη και να εκτοξεύσει την αδρεναλίνη στα ύψη αλλά σε βάθος χρόνου είναι πολύ πιθανότερο να βγείτε χαμένοι απ’ ότι κερδισμένοι. Αν θέλετε να δοκιμάσετε την τύχη σας στα αγαπημένα σας παιχνίδια χωρίς να κινδυνεύετε να χάσετε κι αυτά που έχετε, παίξτε με συγκεκριμένο budget από τα χρήματα που σας περισσεύουν, δοκιμάστε τα online καζίνο που προσφέρουν μπόνους χωρίς κατάθεση και χρησιμοποιήστε τις λειτουργίες αυτοαποκλεισμού αν χρειάζεται.
Το ίδιο ισχύει και για τις επενδύσεις. Για να δώσουμε ένα δημοφιλές παράδειγμα, πολλοί έβγαλαν χρήματα από την φρενίτιδα των τελευταίων ετών γύρω από τα κρυπτονομίσματα. Μπορεί το 2021 το Bitcoin να σκαρφάλωσε σε επίπεδο ρεκόρ (69.000 δολάρια) και να μοίρασε άφθονα κέρδη σε όσους επέμειναν κατά τη διάρκεια των δύσκολων περιόδων, σήμερα όμως, μόλις λίγους μήνες αργότερα, οι πιέσεις της αγοράς το έχουν εξαναγκάσει σε ιστορικό χαμηλό με πτωτικές τάσεις που δεν φαίνεται εύκολο να αναχαιτιστούν. Αντιμέτωποι με τις καταστροφικές συνέπειες αυτής της φθίνουσας πορείας είναι, φυσικά, οι μικροεπενδυτές.
Τόσο για τα τυχερά παιχνίδια όσο και τις επενδύσεις, η βασική αρχή είναι μία: ρισκάρουμε μόνο τα χρήματα που μας περισσεύουν. Με τον τρόπο αυτό αφήνουμε ένα παραθυράκι ανοιχτό για να μας χαμογελάσει η τύχη χωρίς να βάζουμε σε κίνδυνο την οικονομική μας επιβίωση.
Περιορίστε τις παρορμητικές αγορές
Last but not least, που λένε και οι αγγλόφωνοι φίλοι μας: μην ξοδεύετε παρορμητικά τα χρήματά σας σε πράγματα που δεν χρειάζεστε. Όλοι το ξέρουμε αυτό θεωρητικά αλλά είναι κάτι που στην πράξη μας δυσκολεύει πάρα πολύ.
Μερικές «χρυσές» συμβουλές σε αυτό το μέτωπο είναι οι εξής:
Δεν πηγαίνουμε ποτέ για ψώνια στο σούπερ μάρκετ όταν πεινάμε γιατί καταλήγουμε με ένα καρότσι γεμάτο πράγματα που δεν σκοπεύαμε να αγοράσουμε. Κόβουμε τις βόλτες στα μαγαζιά και το χάζεμα στις βιτρίνες γιατί όλο και σε κάτι ωραίο και αχρείαστο θα πέσει το μάτι που θα στοιχίσει ακριβά στο πορτοφόλι μας. Όταν περιπλανιόμαστε στις αμέτρητες επιλογές αγορών που μας δίνει το ίντερνετ, εκμεταλλευόμαστε τα καλάθια αγορών και τις wish lists και δεν ολοκληρώνουμε τις αγορές μας εκείνη τη στιγμή...
Αφήνουμε τα αντικείμενα που έχουμε επιλέξει να περιμένουν και παραγγέλνουμε μόνο όσο είμαστε βέβαιοι ότι χρειαζόμαστε και θέλουμε ακόμα μετά από μερικές μέρες.
Γενικά στις σημερινές συνθήκες η αποταμίευση δεν είναι εύκολη υπόθεση. Με μερικές έξυπνες και προσεκτικές κινήσεις, όμως, μπορούμε να πετύχουμε καλύτερη διαχείριση των χρημάτων μας.