Το Αστρονομικό Ρολόι της Πράγας (το Orloj, «Ορλόι» για τους ντόπιους) είναι ένα μεσαιωνικό αστρονομικό ρολόι στο κέντρο της Πράγας.
Το σημερινό ρολόι είναι ένα πιστό αντίγραφο του αρχικού, που καταστράφηκε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βρίσκεται στον νότιο τοίχο του Παλιού Δημαρχείου, στην Πλατεία της Παλιάς Πόλης και αποτελεί σημαντική και δημοφιλή τουριστική ατραξιόν.
Δύο από τους σπουδαιότερους αστρονόμους του 16ου και 17ου αιώνα, ο Τύχων και ο Κέπλερ, έζησαν στην Πράγα και εργάστηκαν στο Αστεροσκοπείο Μπένατεκ, αφήνοντας την ανεξίτηλη σφραγίδα της επιστημονικής τους προσφοράς στην πόλη, στο Πανεπιστήμιο της οποίας άλλωστε δίδαξε επί ένα ακαδημαϊκό έτος και ο Αϊνστάιν (1911-1912).
Ιστορία
Το Αστρονομικό Ρολόι της Πράγας είναι πιθανώς το τρίτο της Ευρώπης σε χρονολογική σειρά, μετά το αστρονομικό ρολόι της Πάδοβας (1344) στην Ιταλία και το θαυμάσιο αστρονομικό ρολόι του Στρασβούργου. Η αρχική κατασκευή του Αστρονομικού Ρολογιού στη βάση του γοτθικού πύργου του Δημαρχείου της Πράγας υπολογίζεται ότι πραγματοποιήθηκε το 1410 επί βασιλείας Βενσεσλάου (Βάτσλαβ) Δ΄ (1378-1419) από τον ονομαστό ωρολογοποιό Νικόλαο του Κάνταν (Mikulas Kadan).
Φαίνεται όμως ότι ο Νικόλαος βασίσθηκε στις συμβουλές και αστρονομικές γνώσεις του Γιαν Όντρεγιοφ, του επονομαζόμενου Σίντελ.
Ο Όντρεγιοφ ήταν καθηγητής των Μαθηματικών και της Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο Καρόλου της πόλης. Κατά την περίοδο αυτή κατασκευάσθηκε η πρώτη και βασική αστρονομική «ωρολογοπλάκα» με το μηχανισμό της, ενώ 80 χρόνια αργότερα, το 1490, προστέθηκε και η ημερολογιακή περιστρεφόμενη πλάκα. Η όλη κατασκευή ολοκληρώθηκε τότε από τον ονομαστό αρχιτεχνίτη ωρολογοποιό Γιαν Χάνους του Ρόδου (Jan Hanus Ruze) και το βοηθό του, τον Γιάκουμπ Τσεχ. Λέγεται μάλιστα ότι προκειμένου να μη επαναλάβει ο Χάνους σε κάποια άλλη πόλη αυτό το αριστούργημά του, οι δημοτικοί σύμβουλοι της Πράγας αποφάσισαν να τον τυφλώσουν!
Από το δεύτερο ήμισυ του 15ου αιώνα είχε ήδη διακοσμηθεί η πρόσοψη της όλης κατασκευής στη βάση του γοτθικού πύργου με ανάγλυφες παραστάσεις, που έλαβαν την τελική τους μορφή στις αρχές του 16ου αι. με γλυπτά από το εργαστήριο του γνωστού γλύπτη της εποχής Πέτερ Πάρλερ (Peter Parlez ή Petr Parléř).
Το Αστρονομικό Ρολόι της Πράγας, γνωστό από τότε μέχρι σήμερα στους Τσέχους ως Orloj (Ορλόι) από παράφραση της ελληνικής λέξεως ωρολόγιον, απετέλεσε από τότε κόσμημα και σύμβολο της ιστορικής πρωτεύουσας της Βοημίας, της Τσεχοσλοβακίας και σήμερα της Τσεχίας. Το Ρολόι ανακαινίσθηκε κατά τη χρονική περίοδο από το 1552 μέχρι το 1560 από τον Γιαν Τάμπορσκι, ο οποίος τελειοποίησε και το μηχανισμό του Ρολογιού...
