Άρπαλος, ο θησαυροφύλακας του Μεγάλου Αλέξανδρου.. που έκανε το μεγαλύτερο πλιάτσικο στο ταμείο του στρατηλάτη

 

Ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά σκάνδαλα που έχουν συμβεί, έγινε στην αρχαιότητα και εγκέφαλος του ήταν ο αριστοκράτης Άρπαλος.

Από αυτόν βγήκε η έκφραση «αρπάλεια χρήματα», δηλαδή τα «βρώμικα» χρήματα που χρησιμοποιούνται για δωροδοκίες.

Όλα ξεκίνησαν την εποχή που ο Μέγας Αλέξανδρος, μετά τη δολοφονία του Φιλίππου, ανήλθε στο θρόνο. Τότε ο 20χρονος είχε την ανάγκη έμπιστων φίλων του που θα αναλάμβαναν καθήκοντα εξουσίας. Έτσι πήρε κοντά του τον Άρπαλο, τον Μακεδόνα αριστοκράτη, ο οποίος δεν δυσκολεύτηκε να κερδίσει την εμπιστοσύνη του Μακεδόνα στρατηλάτη. Τον ακολούθησε στην εκστρατεία του στην Ασία, αλλά εξαιτίας μιας αναπηρίας, ήταν ακατάλληλος για να πολεμήσει. Έτσι ο Μέγας Αλέξανδρος τον όρισε θησαυροφύλακα του.

Υπεξαίρεσε 7.000 τάλαντα στην Αθήνα έφτασε με 700

Αυτή ήταν η χειρότερη επιλογή που θα μπορούσε να κάνει. Το 333 π.Χ., πριν από τη κρίσιμη μάχη της Ισσού ο Άρπαλος παρασύρθηκε από τον Ταυρσίκο και λιποτάκτησε. Μαζί του πήρε όλα τα χρήματα της στρατιάς και κατέφυγε στα Μέγαρα. Ωστόσο ο Μέγας Αλέξανδρος δείχνοντας έλεος, του έδωσε χάρη και τον έκανε πάλι διαχειριστή.

Όταν ο Αλέξανδρος ξεκίνησε για την τελευταία του μακρινή εκστρατεία προς την Ινδία, ο Άρπαλος θεώρησε απίθανο να γυρίσει πίσω ζωντανός ο Μακεδόνας βασιλιάς από μια τόσο μακρινή και επικίνδυνη εκστρατεία και άρχισε την κατασπατάληση των χρημάτων του βασιλικού θησαυροφυλακίου. Ο Άρπαλος ζούσε απολαμβάνοντας συμπόσια και ακολασίες, που μάλιστα προκάλεσαν και την κατακραυγή των συμπατριωτών του.

Όταν όμως το 325 π.Χ. ο Άρπαλος έμαθε πως ο Αλέξανδρος νίκησε και επέστρεφε στην Βαβυλώνα και είχε μάθει για τις ατασθαλίες του συνειδητοποίησε ότι τον περίμενε πολύ σκληρή τιμωρία. Αρχικά φρόντισε να υπεξαιρέσει 7.000 τάλαντα από το βασιλικό θησαυροφυλάκιο και στη συνέχεια δημιούργησε δικό του μισθοφορικό στρατό. Μετά κατευθύνθηκε στην Αθήνα.

Οι Αθηναίοι όμως και κυρίως ο Δημοσθένης, δεν είδαν με καλό μάτι την έλευση του, και αρχικά του απαγόρευσαν την είσοδο με τους μισθοφόρους του στην πόλη. Τελικά έγινε δεκτός σαν ικέτης, αλλά όταν ο στρατηγός των Μακεδόνων Αντίπατρος πληροφορήθηκε ότι ο Άρπαλος βρισκόταν στην Αθήνα, ζήτησε να του τον παραδώσουν.

Οι δωροδοκίες και η καταδίκη του Δημοσθένη

Οι Αθηναίοι, με προτροπή του Δημοσθένη, προτίμησαν να τον φυλακίσουν και να καταθέσουν τα χρήματά του στην Ακρόπολη. Τα χρήματα του κατασχέθηκαν. Όταν όμως συνελήφθη ο Άρπαλος, ενώ είχε εισέλθει στην πόλη με 700 τάλαντα, βρέθηκαν μόλις τα 350. Τα υπόλοιπα 350 είχαν μοιραστεί σε δωροδοκίες και οι Αθηναίοι τα ονόμασαν τότε «Αρπάλεια χρήματα».

Σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε σημαντικά πρόσωπα είχαν δωροδοκηθεί, ανάμεσα τους ο Δημοσθένης με 20 τάλαντα. Οι Αθηναίοι τον καταδίκασαν να πληρώσει πρόστιμο 50 ταλάντων, αλλά επειδή δεν είχε τα χρήματα τον φυλάκισαν. Ο μεγάλος ρήτορας τα επέστρεψε βέβαια στο δημόσιο ταμείο, αλλά οι Αθηναίοι τον εξευτέλισαν και τον εξόρισαν στην Αίγινα. Κι ας τον δέχτηκαν τον επόμενο χρόνο πίσω με τιμές μόλις πέθανε ο Αλέξανδρος.

Τελικά οι Αθηναίοι αποφάσισαν την απέλαση του Άρπαλου γιατί φοβούνταν τις αποκαλύψεις που θα γίνονταν για τους ρήτορες που ο Άρπαλος κατάφερε να δωροδοκήσει. Ο Άρπαλος όμως κατάφερε να δραπετεύσει από τις αθηναϊκές φυλακές, κατέφυγε στην Κρήτη μαζί με τους μισθοφόρους του, όπου δολοφονήθηκε από τον αξιωματικό της μισθοφορική φρουράς του και φίλο του, Θίμβρωνα.

mixanitouxronou