Η σφαγή στο Κατίν...

 



Στις 13 Απριλίου του 1943 τα κατοχικά γερμανικά στρατεύματα ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν ομαδικούς τάφους Πολωνών αξιωματικών (καταμετρήθηκαν 4.443 πτώματα) στο δάσος Κατίν, κοντά στο Σμολένσκ, και κατηγόρησαν τους Σοβιετικούς ως υπεύθυνους για τη σφαγή. Δύο μέρες αργότερα, η σοβιετική κυβέρνηση υποστήριξε ότι οι Πολωνοί αιχμάλωτοι είχαν χρησιμοποιηθεί σε κάποιο έργο που κατασκευαζόταν δυτικά του Σμολένσκ, κατηγορώντας με τη σειρά τους τον γερμανικό στρατό ότι τους σκότωσε, αφότου κατέλαβε την περιοχή τον Ιούλιο του 1941.

Στην πραγματικότητα, υπεύθυνοι για τη σφαγή ήταν οι Σοβιετικοί, σε μια σειρά εκτελέσεων που έλαβαν χώρα από τον Μάρτιο έως τον Μάιο του 1940. Λίγους μήνες μετά την υπογραφή του Συμφώνου Μη Επιθέσεως μεταξύ της ναζιστικής Γερμανίας και της Σοβιετικής Ένωσης (Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ), η τελευταία συνέλαβε χιλιάδες Πολωνούς -στρατιωτικούς, αστυνομικούς και μέλη της πνευματικής και επιχειρηματικής ελίτ-, τους οποίους ενέκλεισαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στο εσωτερικό της ΕΣΣΔ.

Ύστερα, όμως, από την εισβολή της Γερμανίας στη Σοβιετική Ένωση τον Ιούνιο του 1941, η πολωνική εξόριστη κυβέρνηση (με έδρα το Λονδίνο) συμφώνησε με τους Σοβιετικούς να συνεργαστούν κατά της Γερμανίας και στις 30 Ιουλίου άρχισε να σχηματίζεται μία πολωνική στρατιά στο σοβιετικό έδαφος. Τους επόμενους μήνες ο Πολωνός στρατηγός Βλάντισλαβ Άντερς άρχισε να οργανώνει την πολωνική στρατιά, αλλά όταν ζήτησε να τεθούν στη διάθεσή του 10.000-15.000 Πολωνοί αιχμάλωτοι, οι Σοβιετικοί τού διεμήνυσαν ότι οι περισσότεροι εξ αυτών είχαν δραπετεύσει στη Μαντζουρία.
Τελικά, μόνο 448 αξιωματικοί προσχώρησαν στις δυνάμεις του. Το 1942 η νεοσχηματισμένη πολωνική στρατιά μεταφέρθηκε από τη Σοβιετική Ένωση στη Μέση Ανατολή, όμως η τύχη των αγνοούμενων αιχμαλώτων παρέμενε μυστήριο. Ένα μυστήριο που αρχικά αποκαλύφθηκε με την ανακοίνωση των ναζί για τους ομαδικούς τάφους στο Κατίν. Η σοβιετική πλευρά συνέχισε να αρνείται την ευθύνη για τους νεκρούς μέχρι τις 13 Απριλίου του 1990, όταν και το παραδέχθηκε επίσημα, ζητώντας συγγνώμη.

Αυτό το έπραξε η νέα ρωσική κυβέρνηση που προέκυψε μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αποκαλύπτοντας σειρά ντοκουμέντων που αποδείκνυαν ότι τη σφαγή στο Κατίν, αλλά και σε στρατόπεδα συγκέντρωσης εντός της πρώην πλέον ΕΣΣΔ, είχε διατάξει το -υπό τον Ιωσήφ Στάλιν- Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΣΕ, κατόπιν εισήγησης του διαβόητου Λαβρέντι Μπέρια, αρχηγού της NKVD (προδρόμου της KGB) στις 5 Μαρτίου 1940. Το 2000 αναγέρθηκε μνημείο στο Κατίν για τα περίπου 20.000 θύματα της σφαγής, ενώ τον Νοέμβριο του 2010 η Δούμα διακήρυξε επίσημα ότι υπεύθυνοι για τη σφαγή του Κατίν ήταν ο Ιωσήφ Στάλιν και τα ηγετικά στελέχη του ΚΚΣΕ…