Ο Πόντος στη μυθολογία...

Η αφετηρία του ποντιακού ελληνισμού εντοπίζεται στο θρύλο τής Αργοναυτικής Εκστρατείας και στο μύθο του Φρίξου και της Έλλης...

Ο Φρίξος, γιος της Νεφέλης και του Αθάμαντα, βασιλιά του Ορχομενού στη Βοιωτία, συκοφαντήθηκε από την Ινώ, τη δεύτερη γυναίκα του πατέρα του, και οδηγήθηκε στον τόπο της θυσίας. Την αδικία δεν ήθελαν όμως ούτε και οι θεοί… Ένα χρυσόμαλλο κριάρι που εμφανίστηκε από τον ουρανό, σταλμένο από τον Δία, έδωσε τη λύση.

Ο Φρίξος και η αδελφή του η Έλλη, που έκλαιγε για τον επικείμενο χαμό του, πήδηξαν στη ράχη του και πέταξαν μαζί του προς την Ανατολή. Ενώ όμως περνούσαν πάνω από ένα θαλάσσιο στενό, η Έλλη ζαλίστηκε, έπεσε από το κριάρι στο νερό και πνίγηκε. Η θάλασσα πήρε το όνομά της και ονομάστηκε Ελλήσποντος, γιατί πόντος στα αρχαία σήμαινε θάλασσα.

Μόνος του πια ο Φρίξος συνεχίζει και φτάνει σε μια μακρινή χώρα, την Κολχίδα (σημερινή Γεωργία). Εκεί θυσιάζει το κριάρι στον Δία για να τον ευχαριστήσει, και το δέρμα του το χαρίζει στον τοπικό βασιλιά, τον Αιήτη. Ο βασιλιάς κρεμά το δέρμα σε μια βελανιδιά και βάζει έναν δράκοντα να το φυλάει. Αυτή είναι η πρώτη επαφή του μητροπολιτικού ελληνισμού με τον Πόντο.

2)Η δεύτερη είναι η Αργοναυτική Εκστρατεία, που κίνητρό της είχε την ανάκτηση του χρυσόμαλλου δέρατος από την Κολχίδα...

Στην Ιωλκό, κοντά στον σημερινό Βόλο, βασίλευε ο πατέρας του Ιάσωνα, Αίσονας, τον οποίο εκθρόνισε βιαίως ο αδελφός του, Πελίας. Ο Ιάσωνας, που προσπάθησε να αποκαταστήσει την τάξη, κάλεσε τον σφετεριστή θείο του να εγκαταλείψει το θρόνο και να τον επιστρέψει στον πατέρα του. Ο Πελίας δεν αρνήθηκε, αλλά του ζήτησε να φέρει προηγουμένως το χρυσόμαλλο δέρας από την Κολχίδα στην Ιωλκό. Ήταν βέβαιος ότι από ένα τέτοιο ταξίδι ο ανιψιός του δεν θα γυρνούσε ζωντανός…

Ο Ιάσωνας σήκωσε το γάντι και η εκστρατεία ξεκίνησε. Ονομάστηκε Αργοναυτική από το πλοίο που τους μετέφερε, την Αργώ, το οποίο κατασκεύασε ο ξακουστός ναυπηγός Άργος, γιος του Φρίξου...

Στην εκστρατεία αυτή συμμετείχαν οι γονείς των ηρώων του Τρωικού Πολέμου. Ο πατέρας του Αχιλλέα Πηλέας, ο πατέρας του Οδυσσέα Λαέρτης, ο Ηρακλής, ο Ορφέας, οι Διόσκουροι Κάστορας και Πολυδεύκης, ο Θησέας, ο πατέρας του Αίαντα Τελαμώνας αλλά και η Αταλάντη, η μοναδική γυναίκα στο σκάφος....

Στην Κολχίδα πια ο Ιάσωνας έχει να αντιμετωπίσει τον βασιλιά Αιήτη, ο οποίος του ζητά να κάνει μια σειρά άθλους για να του παραδώσει το δέρμα. Η επιτυχία του ήταν εγγυημένη από τη στιγμή που έβαλε το χέρι της η κόρη του Αίαντα, Μήδεια, την οποία ο ήρωας ερωτεύτηκε και πήρε μαζί του στην Ιωλκό.

Ο μύθος δηλώνει τις δυσκολίες και τους αιματηρούς αγώνες που κατέβαλαν οι Έλληνες στην αρχή της ιστορίας τους για τον έλεγχο του εμπορικού δρόμου προς τον Εύξεινο Πόντο, όπου πλέον εγκαταστάθηκαν μόνιμα.

Ο Εύξεινος Πόντος στην αρχή ονομαζόταν Άξενος Πόντος (Άξεινο τον ονομάζει ο Πίνδαρος), με το επίθετο να ερμηνεύεται ως αφιλόξενος. Ο όρος «Εύξεινος», που επικράτησε, αποτελεί ευφημισμό.

3)Η αρχαιά βισαλτία του εύξεινου πόντου και το χρυσόμαλλο δέρας...

 Στον χάρτη «ΑRGONAVTICA», χάρτης του Ταξιδιού των Αργοναυτών (1624), του Abraham Ortelius, καταγράφονται όλες οι αρχαίες ελληνικές πόλεις που ιδρύθηκαν κατα την Αργοναυτική εκστρατεία.

Την εποχή του αποικισμού δηλαδή του Ευξείνου Πόντου από τους Έλληνες. Ανάμεσα σε αυτές τις ελληνικές πόλεις των παράλιων του Ευξείνου Πόντου (αλλα και διάφορα άλλα θαυμαστά που περιγράφει ο χάρτης!) συναντάμε και την πόλη Βισαλτία.

Αν και αυτό μας προκαλεί αρχικά έκπληξη, ωστόσο δεν πρέπει να το θεωρούμε περίεργο, καθώς η αφορμή της Αργοναυτικής Εκστρατείας, το Χρυσόμαλλο Δέρας δηλαδή, προέρχεται και έχει άμεση σχέση με την περιοχή της Βισαλτίας!

Ας δούμε τι περιγράφει εν συντομία ο μύθος: Ο βασιλιάς Βισάλτης είχε μια πολύ όμορφη κόρη την Θεοφανώ, την οποία διεκδικούσαν πολλοί μνηστήρες. Ο πατέρας της για ν’ απαλλάξει την κόρη του από το πλήθος των μνηστήρων που την πολιορκούσαν την μετέφερε σ’ ένα άγνωστο νησί.

Οι μνηστήρες όμως μαγεμένοι από την ομορφιά της δεν αποθαρρύνθηκαν, επέμειναν και ανακάλυψαν το καταφύγιό της. Και μια μέρα έφτασαν στο νησί, τους κατοίκους του οποίου ο Ποσειδώνας είχε μεταμορφώσει σε ζώα και άρχισαν να τα σκοτώνουν.

Τότε ο θεός της θάλασσας μεταμόρφωσε τους αντίζηλούς του σε λύκους και, αφού ο ίδιος μεταμορφώθηκε σε κριό και μεταμόρφωσε και την Θεοφανώ σε αμνάδα, και ενώθηκε μαζί της.

Έτσι από την ένωση του Ποσειδώνα με την Θεοφανώ γεννήθηκε το Χρυσόμαλλο Κριάρι από τον οποίο προέρχεται το Χρυσόμαλλο Δέρας.